Bekkeninstabiliteit

Wat is bekkeninstabiliteit?

Bekkeninstabiliteit, ook wel symfysiolyse genoemd, is de grote mate van beweging of verzwakking in het bekken. Bekkeninstabiliteit komt heel vaak voor tijdens de zwangerschap, zelfs 50% – 60% van de zwangere vrouwen hebben hier last van. Gelukkig hebben niet alle vrouwen de ernstige vorm, maar er zijn veel vrouwen die enige ongemak ervaren. Daarnaast kan ook bekkeninstabiliteit ontstaan als gevolg van een ongeval. Mannen kunnen om die reden ook last hebben van bekkeninstabiliteit.

Bekkeninstabiliteit Bekkeninstabiliteit

Waaruit bestaat het bekken?

Het bekken bestaat uit drie botstukken: de linker- en rechter bekkenhelft met daartussenin aan de achterzijde het heiligbeen (sacrum). Deze botstukken worden op drie plaatsen met elkaar verbonden. Er zijn dus drie gewrichten. De verbinding aan de voorkant tussen de twee bekkenhelften is het schaambeen (symfyse). Aan de achterkant komen de beide bekkenhelften samen aan weerszijden van het heiligbeen, de sacro-iliacale gewrichten of wel SI-gewrichten.

Bekkeninstabiliteit symptomen

In sommige gevallen zorgt het beweeglijker worden van het bekken voor klachten. Vaak spreekt men dan pas over bekkeninstabiliteit of bekkenpijn. De meest voorkomende symptomen bij bekkeninstabiliteit zijn:

  • Pijn aan de achterkant en/of voorkant van het bekken (rond het schaambeen);
  • Pijn in de onderrug;
  • Ochtendstijfheid;
  • Pijn rond stuitje (stuitbeen);
  • Pijn bij het lopen;
  • Vanaf circa zes maanden krijgen de vrouwen hun “eendengang”;
  • Pijn bij het traplopen;
  • Pijn bij het omdraaien in bed;
  • Pijn en moeite (instabiel) bij het staan op een been;
  • Pijn bij het beginnen met lopen (na een langere zitpositie).

De pijn bij bekkeninstabiliteit komt het meestal opzetten wanneer je weer begint met bewegen (startpijn) of wanneer je vermoeid begint te raken. Ook kan het bij bekkeninstabiliteit gebeuren dat het langer duurt, voordat je hersteld bent. Soms worden ook andere pijnklachten onterecht toegeschreven aan bekkeninstabiliteit. Voorbeelden hiervan zijn pijn in de onderbuik of pijn aan één kant van de heupen.

Verzwakking van het bekken

De verbindingen van het bekken worden bij elkaar gehouden door banden. Tijdens de zwangerschap verweken de banden in het hele lichaam; dit gebeurt waarschijnlijk door het zwangerschapshormoon ‘Relaxine’. Deze verweking vindt plaats bij alle gewrichten. Soms kan dit zelf opgemerkt worden doordat de persoon beweeglijker wordt in de gewrichten. De knie of elleboog kan meer gestrekt worden dan normaal. De verweking vindt ook plaats bij de bekkenverbindingen. Er ontstaat dus een grotere beweeglijkheid. Voor de bevalling is dit gunstig omdat de baby dan beter het bekken kan passeren. Alleen bij sommige vrouwen is er een overmatige verweking, waardoor het bekken té soepel en té beweeglijk wordt. Het gevolg kan zijn dat de banden overbelast raken en soms beschadigen op momenten dat er grote krachten op het bekken inwerken, zoals bij zwangerschap en bevalling. Deze klachten worden “bekkeninstabiliteit” genoemd. Het bekken is instabieler geworden door verweking van de banden. Rond de twintigste week van de zwangerschap kunnen de klachten ontstaan omdat op dat moment het zwangerschapshormoon invloed krijgt. Men onderscheidt vier vormen van bekkeninstabiliteit.

Vormen van bekkeninstabiliteit

Hormonale bekkeninstabiliteit

Bij hormonale bekkeninstabiliteit treedt er tijdens de zwangerschap een overmatige verweking op van kraakbeen en banden, waardoor het bekken overbeweeglijk wordt. De bekkendelen kunnen ten opzichte van elkaar verschuiven, waardoor er een grotere belasting ontstaat op de banden en spieren rond het bekken. De banden kunnen daardoor overbelast raken en soms zelfs beschadigen. Dit leidt tot pijn rond de symfyse en/of de SI-gewrichten, het stuitje en rond de heupen.

Mechanische bekkeninstabiliteit

Mechanische bekkeninstabiliteit ontstaat wanneer kraakbeen en bekkenbanden tijdens de bevalling ernstig uitgerekt worden of zelfs scheuren door de krachten die tijdens de bevalling op het bekken inwerken. Vaak gebeurt dit bij veel te snelle bevallingen; bij het baren van een erg groot kind; een kind met een ongunstige ligging (o.a. stuitligging); verkeerde baringshouding en bij kunstgrepen (vacuümextractie, tangverlossing).

Een combinatie van hormonale en mechanische bekkeninstabiliteit

Het kraakbeen en de banden, die tijdens de zwangerschap al overmatig verweekt waren, kunnen (onder invloed van bovengenoemde punten) verrekken en/of scheuren tijdens de bevalling. Ook kunnen banden die bij een eerdere bevalling beschadigd waren, bij een nieuwe zwangerschap sneller onder invloed van hormonen verweken.

Bekkeninstabiliteit als gevolg van een ongeluk of sportblessure

Beschadiging aan de SI-gewrichten, door bijvoorbeeld een ongeluk of sportblessure, geven dezelfde (bekkeninstabiliteits-) klachten als de klachten die vrouwen ervaren na zwangerschap en bevalling. Ondanks dat het mannelijke bekken verschilt van het vrouwelijke bekken, kunnen ook mannen door mechanische oorzaken (ongeval, sportblessure) een beschadiging oplopen aan hun SI-gewrichten.

Weer binnen de lijnen bij je favoriete sport.