Whiplash

Wat is een whiplash?

Whiplash is een verzamelnaam voor letsel aan de nek ten gevolge van een ongeval of andere plotselinge gebeurtenis waarbij het hoofd krachtig naar voren, achteren en/of opzij bewogen wordt.

De beweging is te vergelijken met de beweging van het uiteinde van een zweep (whip in het Engels). De letterlijke vertaling van Whiplash is ‘zweepslag’.

Klassieke whiplash

De ‘Klassieke Whiplash’ ontstaat wanneer iemand van achteren wordt aangereden. Het hoofd van de inzittende van de aangereden auto slaat eerst krachtig naar achteren. Op het moment dat de aangereden auto tot stilstand komt, slaat het hoofd krachtig naar voren. De nek heeft op dat moment de beweging gemaakt van een ‘zweepslag’.

Ook kunnen whiplash-klachten ontstaan na sportongevallen, val-incidenten en soortgelijke situaties.

Wat is er nu echt beschadigd?

Wat er op het moment van de whiplash precies wordt beschadigd is nog steeds niet goed aangetoond. Wel zijn er verschillende theorieën over. De meest aannemelijke hiervan is dat het ruggenmerg, (mogelijk ook de hersenen) waarschijnlijk op celniveau in lichte mate beschadigd is. Ook zijn, net als bij een sportblessure, gewrichtsbanden verrekt en/of spiervezels beschadigd.

De meeste afwijkingen zijn echter moeilijk zichtbaar te maken met de huidige beeldvormende technieken, zoals röntgenfotografie, CT-scan, EEG en MRI. Door het ontbreken van aantoonbare afwijkingen, zijn sommige mensen geneigd de klachten als psychisch te beschouwen. Dit is ons inziens onterecht.

Whiplash cliënten voelen zich vaak onbegrepen

Whiplash is in de wetenschap nog een omstreden begrip, maar dat neemt niet weg dat de klachten echt zijn. Hierdoor kan iemand met een whiplash het gevoel krijgen niet serieus genomen te worden. Zowel door de omgeving als door artsen, specialisten en therapeuten. Maar ook zien we problemen met werkgevers, verzekeringen en bij medische keuringen.

Whiplash symptomen

Regelmatig ziet men bij een whiplashtrauma dat betrokkene pas na één, twee weken ernstige nekklachten begint te ervaren. Waarschijnlijk omdat na het opgelopen trauma in de eerste twee weken de nek ‘vast gaat zitten’. Dit waarschijnlijk als een soort beveiligingsmechanisme om de getraumatiseerde nek niet verder te beschadigen.

Meest voorkomende whiplash-klachten

Er bestaan verschillende whiplash klachten. De meest voorkomende symptomen bij whiplash klachten zijn:

• Nekklachten
• Hoofdpijnklachten
• Duizeligheid
• Stijfheid van de nek (verminderde mobiliteit)
• Overgevoeligheid voor licht en geluid
• Concentratieproblemen
• Vergeetachtigheid
• Vermoeidheid en slecht kunnen slapen
• Angst
• Verhoogde irritatie
• Rugpijn
• E.a.

Pijnlijke en stijve nek is kenmerkend voor whiplash

De meest voorkomende whiplashklacht is een pijnlijke, vaak stijve nek. Veel whiplash cliënten hebben daarnaast last van hoofdpijn, lage rugpijn, duizeligheid, lichtgevoeligheid, concentratieproblemen, vermoeidheid, lage rugpijn en uitstralende pijn.

Langdurige whiplash klachten

In 10% van de gevallen ervaren mensen gedurende lange tijd ernstige pijnklachten. Een belangrijk probleem is, dat om onduidelijke redenen de klachten niet verdwijnen maar chronisch worden. Dit is ook het geval wanneer er géén lichamelijke afwijkingen zijn gevonden. In de chronische fase is er sprake van allerlei in stand houdende factoren. Hierdoor is het verloop van het klachtenbeeld ongunstig.

Whiplash diagnose

Whiplash is een niet-objectiveerbare aandoening. De diagnose whiplash wordt gesteld op basis van de toedracht van het ongeluk en de klachten. Omdat het whiplashtrauma vaak in verband wordt gebracht met een kop-staartbotsing, wordt de diagnose vaak veel minder snel of niet gesteld bij patiënten met een ander type ongeluk.