Spondylolisthesis
Wat is spondylolisthesis?
Een spondylolisthesis is een afschuiving van een wervel ten opzichte van een onderliggende wervel. (spondyl = wervellichaam, listhesis = afglijden). Deze afglijding treedt meestal op bij één van de onderste twee niveaus van de wervelkolom: ( L4-L5 óf L5-S1)
Spondylolisthesis
Spondylolisthesis varianten
We onderscheiden twee soorten spondylolisthesis. De Antero-listhesis bij een verschuiving van het wervellichaam naar voren richting de buik (dit is de meest voorkomende variant). En de Retro-listhesis: Verschuiving van het wervellichaam naar achteren richting de buitenwand van de rug.
Spondylolisthesis gradaties
Naast de twee spondylolisthesis varianten, definiëren we ook de mate van afglijden:
- Spondylolisthesis graad I Verschuiving van het wervellichaam tot maximaal 25%.
- Spondylolisthesis graad II Verschuiving van het wervellichaam tussen 25% tot 50%.
- Spondylolisthesis graad III Verschuiving van het wervellichaam van meer dan 50%.
Hoe ontstaat spondylolisthesis
In de meeste gevallen treedt spondylolisthesis op in de onderrug (lendenwervel). Daarbij gaat het om de vijfde lendenwervel en de eerste wervel van het heiligbeen. Bij deze aandoening glijdt de wervel naar voren (L5). In ernstige gevallen wordt een gedeelte van de wervelboog tussen de bovenste en onderste wervelgewrichten (de pars interarticularis) aangetast. Dat kan aan beide kanten van de wervelboog voorkomen. De bindweefselbanden die de botten met elkaar samenvoegen (de ligamenten) en de kapsels kunnen dan het naar voren schuiven van de wervel niet tegenhouden. De tussenwervelschijf moet dan alléén voorkomen dat de wervels gaan schuiven. Die tussenwervelschijf kan deze druk vaak niet aan. De aandoening kan ook leiden tot zenuwpijn (ischias).
Spondylolisthesis symptomen
Een spondylolisthesis hoeft niet altijd tot klachten te leiden, maar het kan rugklachten veroorzaken die met name bij het staan en lopen verergeren. Wanneer er wel rugklachten zijn. Komen met name onderstaande symptomen voor: • Instabiel gevoel. Gevoel dat “erin kan schieten”. • Pijn in de lage rug. • Verstijfd gevoel rond de lage rug. • Bewegen van de lage rug kan pijnlijk zijn met name bij het strekken (extenderen). • Pijnscheuten. • Uitstralende klachten naar de achterzijde van de bovenbenen. • Bewegingsbeperking van de lage rug • Rustperiodes verlichten de pijn tijdelijk.
Spondylolisthesis diagnose
Bij een verdenking van spondylolisthesis verwijst een huisarts de patiënt naar het ziekenhuis voor het maken van een röntgenfoto. Zo kan de wervelkolom in beeld worden gebracht. Soms worden er ook CT- of MRI-scans
Spondylolisthesis Ervaringen
Annelies Brems verteld over haar ervaringen met Het Rugcentrum na de diagnose spondylolisthesis. Bekijk hier haar verhaal.
Spondylolisthesis komt in drie vormen voor, namelijk aangeboren, degeneratief en traumatisch.
Aangeboren spondylolisthesis (congenitaal)
Als gevolg van het niet intact zijn van het wervellichaam bij de geboorte (spondylolysis), zijn wervels onderling niet goed verbonden. Daardoor kan de wervel afglijden.
Degeneratieve spondylolisthesis
Bij de degeneratieve variant is er sprake van het afglijden van de gewrichten door slijtage. Bijvoorbeeld door artrose, het verouderingsproces of door botziektes.
Traumatische spondylolisthesis
De spondylolisthesis ontstaan als geval door een breuk in de wervel (spondylolysis), waardoor de wervel kan verschuiven. Beoefenaars van sporten als honkbal, roeien, voetballen en gewichtheffen, lopen extra kans op een traumatische spondylolisthesis.